Thursday, November 28, 2013

Зохицуулалт

Бизнэсийн дотоод болон цогц нэгдлийн тухай, асуудлыг эцэслэн зохицуулах ярих нь таны хэзээ нэгэн цагт тохиолдоно хэмээн хүлээж байсан зүйл биш, та ѳѳрийнхѳѳ дотоод цогц нэгдлийг дутуу дулимаг хүндэтгэсэний улмаас таньд хүлээлгэсэн ойлголт юм. Үүнийг энгийнээр тайлбарлавал, энэхүү дотоод цогц нэгдэл нь ѳнѳѳдѳр та ѳѳрийнхѳѳ дотоод цогц нэгдлийг алдахад хүргэж байгаа бизнест хамааралгүй хэмээн удаан хугацаанд чимээгүй хүлээн зѳвшѳѳрч ирсэн байна. Энэ бодит аюул нь юу бэ гэвэл, таньд агуу их амжилт авчирах ёстой байсан маш хүчирхэг нуугдмал чадавх ѳнѳѳдѳр таны эсрэг ажиллаж байгаа явдал бѳгѳѳд юмс үзэгдэлүүд чухамдаа хаанаас ирдэг вэ? гэдгийг таньд урвуугаар ойлгуулсан ул мѳрүүдийг гэтлэн давах хамгийн хэцүү, яагаад гэвэл ул мѳрүүдийг даван туулна гэдэг тэдгээрийг ойлгохын нэр юм. Хэрэв та энэ тухай бодоод үзвэл, амжилт хаанаас ирдэг тухай таны санаа бодол болон итгэл найдвар бүр бага насанд чин таны толгой дотор суусан байгаа. Энэ талаар таньд суусан олон ул мѳрийг 1,2-р ангийн багш нар суулгасан байх бѳгѳѳд тэдний заримтай нь одоо уулзаж ярих юм бол тэдний сэтгэлгээ таньд хѳгийн инээдтэй санагдана. Жинхэнэ ёсоор амжилттай амьдаръя гэвэл та сэтгэлгээний аргыг даван туулах хэрэгтэй ба таны амьдралд олон жилээр батжиж бэхэжсэн сэтгэлгээний арга нэг бол дандаа сѳрѳг үр дүн авчирч байсан, эсвэл таны хүсэж байсан үр дүнг бараг таамгаар авчирч байсан нь харагдана. Хүн тѳрѳлхтѳний эрин бүрт, энэ гаригийн газар орон бүрт амьдарч байсан агуу шинэтгэгчид, нээгчид, донсолгогчид ѳсѳж торниж байсан үеийнхээ хүсэл мѳрѳѳдѳл итгэл найдвар бүрийг эргэж хараад дүгнэлт хийдэг байсан. Та ѳѳрийнхѳѳ бизнесийн болоод хувийн амьдралын амжилтыг зѳвхѳн ѳѳрийн орны соёлын шалгагдаагүй ухагдахуун, хэм хэмжээний тѳвшинд зѳнд нь орхиж болохгүй. Таны амьдарч байгаа орны соёлд сайн ба муу гэж юу болох, амжилт ба амжилт биш гэж юу болох тухай ойлголтууд бүр таны нүдний ѳмнѳ жилээс жилд яаж ѳѳрчлѳгдѳж байгааг санах хэрэгтэй.

Thursday, June 6, 2013

Бидний үе



Одоо миний хувьд 30 гарч яваа залуу. Хийж бүтээх эрч хүчээр дүүрэн гэж ѳѳрийгѳѳ үнэлдэг. Бид энд, газарт, ѳѳр хаанч байдгын ер нь яах гэж байна вэ?
Орчин тойронд ажиглалт хийхэд тэд маань хаашаа явж байгааг нь ойлгосонгүй. Холын зорилгогүй учир ѳдѳр тутмын асуудалд толгой гашилгаж түүндээ түүртэн амьдрахыг нь харахад харамсалтай, нэг л бѳѳрѳнхий хүмүүс л болж. Айдасгүй амьдралыг сонгодог болж, хорвоо ертѳнц эрсдэлгүй айдасгүй байсан бол энэ дэлхий ямар байх байсаныг тѳсѳѳлѳшгүй. Хэрвээ бидний хийж байгаа зүйлс айдас тѳрүүлж байвал бид хѳгжиж байна гэснийг бас саналаа. Тиймээс би ѳдѳр бүр ѳѳрийнхѳѳ хийхийг хүсэхгүй байгаа зүйлийг хүсдэг ингэснээр ѳѳрийнхѳѳ айдсыг даван дийлж хѳгжиж байна хэмээн дүгнэж байна. Яг таны хүссэн амьдрал таньд байхгүй байна уу? Хэн нэгэн буруутай гэж бодсон удаа таньд байна уу. Тэгвэл ѳѳрчлѳлтийг ѳѳрсдѳѳсѳѳ эхлий. Ѳѳрчлѳлт гэхлээр манай залуус ажиллаж байгаа орчин, хүрээлэн буй орчиноо л ѳѳрчлѳхийг боддог. Гэвч хэсэг хугацаанд ѳѳрчлѳгдѳж байгаа мэт боловч удалгүй нѳгѳѳ бэрхшээлүүд байсаар л байдаг. Энэ ѳѳрчлѳлт тийм ч аятайхан гэж бодогдохгүй байна. Таньд ѳѳрийгѳѳ ѳѳрчлѳх чин хүсэл эрмэлзэл байна уу? Хэрэв байгаа бол таньд ѳѳрийгѳѳ ѳѳрчлѳх хүч зѳвхѳн таньд байгаа, та л ѳѳрчлѳлтийг хийж чадна таньд амжилт  хүсье.

Sunday, April 14, 2013

My vision

Ѳнѳѳдѳр би ѳѳрийнхѳѳ тѳлѳвлѳгѳѳг дахин шинэчлэж гаргалаа. Урьд гаргасан тѳлѳвлѳгѳѳ маань зарим нь хэрэгжиж заримыг шинэчлэх шаардлага тулгарчээ. Тэгэхдээ холын тѳлѳвлѳгѳѳ хэвээрэй, түүнийг хийх эрч хүч нь хэвээрэй байгаад би баяртай байлаа. Хүн ѳѳрийгѳѳ байнга шинэчлэж байж л урагшаа явах эрч хүчтэй болдог жамтай. Шинэ тѳлѳвлѳгѳѳний дагуу ѳѳрийгѳѳ маш шаргуу шинэ түвшинд хүргэх шаардлага тулгарч байна. Ширүүн, бие биенийхээ урдуур дайрах үндсэн ёс суртахуунтай манай нийгэмд хувын тѳлѳвлѳгѳѳг тоггсон жишгийн дагуу гаргах ямарч боломжгүй болжээ. Нѳлѳѳлийн хүчин зүйл болох гадаад хүчин зүйл  улс тѳрийн байдал, танилын хүрээ хувь хүний амьдралд ингэж хүчтэй нѳлѳѳлѳхийг таасангүй. Нийгмийн ийм тодорхой бус байдал нь ганц миний бус нийгэм, аж ахуйн нэгж, хѳрѳнгѳ оруулагч, засгын газрын түвшинд нѳлѳѳлж байгаа нѳлѳѳллийг судалж үзэх юмсан. Миний гаргасан тѳлѳвлѳгѳѳ тогтвортой, урт хугацааных, тогтвортой байхыг хүсэж байна. Хийсэн ажил, эхэлж буй тѳслийнхѳѳ үр шимийг үзэж амжилгүй энэхүү шуурганд ѳртѳж над шиг ирээдүйн тѳлѳвлѳгѳѳгѳѳ шинэчилж байгаа олон залуус байгаа болов уу.

Wednesday, April 3, 2013

“БНХАУ коксжих нүүрсний нийлүүлэгчээр Киргизийг сонгож, төмөр замд хамтарч эхэлжээ

Энэ тухай яриад л байсан. Энержи ресурс ХХК-ын захиралын ярилцлаганд маш тодорхой байгаа. Энэ  их яридаг улсууд БЛООМБЕРГ болтугай үзээсэй. 2010 оны дунд үеэс эхлэн 2011  оныг дууцтал манай нүүрсний экспортын оргил үе байсан. 2012 оноос эхлэн коксжих нүүрсний үнэ бараг л хамгийн бага түвшиндээ хүрч унаад байна. Эрэлт багассан нь нѳлѳѳлсѳн. БНХАУ-н шинэ удирдлага ѳѳрийн эдийн засгын бодит бус ѳсѳлтийг хязгаарлах, үүссэн хѳѳсрѳлтийг бууруулах бодлого барьж байгаа нь нүүрсний үнийг бууруулах шалтгаан  болж байна. Гэвч бидэнд бас боломж байна. Хэдийгээр эрэлт буурч үнэ унасан байгаа ч  2012 эхний улиралтай харьцуулвал БНХАУ-ын нүүрсний импорт нэмэгдсэн дүн харагдаж байна. 2011 онд БНХАУ Монгол улсаас экспортолсон нүүрсний хэмжээгээр эхний байранд байсан боловч 2012 бид 5,6 байр луу ухраад байна. Бидний ѳмнѳ Австрали, Индонези, Киргиз, ОХУ гэх улс гараад ирж. Энэ бас бидний хувьд зах зээл байгаа бид түүнийгээ алдсаныг баталж байна.
1. Нүүрсний чанарын хувьд манай коксжих нүүрсний чанар Австрали, Киргизын нүүрсний чанарт хүрэхгүй.
2. Үнийн хувьд одоогын санал болгож байгаа үнэ зах зээлийн үнээс ѳндѳр.
3. Тээвэрлэлтийн зардал ѳндѳр.
4. Улс тѳрийн нѳлѳѳлѳл гэх мэт зүйлүүд нь манай улсын нүүрсийг сонирхох сонирхлыг бууруулаад байна.
Гэбч би надтай адил бусад хүмүүс тогтвортой ажлын байр тогтвортой орлоготой байхыг хүсэж байна. Нэгэнт бид 1990 онд сонголтоо хийсэн. Чѳлѳѳт эдийн засаг, аливаа бизнэс хийж буй 2 тал аль алиндаа ашигтай байж л тэр бизнэс ашигтай болох үндсэн зарчим байна.
Нэгэнт бид зах зээлээ алджээ. Гэвч цаана нь бас байгаа гэдгээ санаж, татварын зѳв бодлого аж ахуйн нэгжүүдийг дэмжсэн бодлогоор хандвал ямар вэ?
Зүгээр байгаа баялгаа авч зарчихаад гэж хэлсэн хүмүүсд хэлэхэд тэр баялгыг чин ухаж гаргах зардал нь ѳѳрийнхѳѳ ѳртгийг нѳхѳж чадахгүй хэмжээнд ирчихжээ. Нѳгѳѳ талаас одоо л бид энэ зах зээлээ авч үлдэхгүй бол ѳѳрийнхѳѳ хэрэгцээг ѳѳр улсуудаас хангаад эхэллээ. Дараа нь бид тѳмѳр замтай, авто замтай болсон ч зах зээлгүй болсон байх бий.  
 

BRAND

БРЭНД-СОР БҮТЭЭГДЭХҮҮН
Ганзориг.   БРЭНД хийж үзээгүй хүмүүс брэндийг орчуулж чадахгүй.
Саяхан жиргэж суутал брэндийн талаарх жиргээ явж байна. Энэ талаар ѳѳрийнхѳѳ хэмжээнд судалж үзэхийг оролдов. Аливаа зүйлийг мэргэжлийн хүн л хамгийн зѳв хариултыг ѳгдѳг нь дахин нотлогдов. Энэхүү мэргэжлээр сургууль тѳгссѳн болов ч ажиллаж амжаагүй байгаа найз маань миний бодсоныг улам бататгаж ѳгѳв. Тэр оройны ярианы амттай байсныг хэлэх нь илүүц байх. Америк улсад мал аж ахуй үд хѳгжиж байх үед, үхэр түүний дайвар бүтээгдэхүүний ид оргил үед анх үүссэн. Ѳѳрийн үхрийг бусадын үхрээс ялгахын тулд тамга тавьдаг байсан нь брэнд үүссэн түүхтэй. Одоогийн буюу ѳнѳѳгийн нийгэмд брэнд гэдгийг арай ѳѳрѳѳр тайлбарлаж байна. Хүн гэдэг амьтан энэ хорвоо дээр амьдар ч байх хугацаанд түүний хэрэгцээг хангахын тулд үйлвэрлэгч нар байдаг. Тэр олон үйлдвэрлэгч нарын бүтээгдэхүүнүүд дундаас сонгох сонголтонд нѳлѳѳлѳхийг л брэнд хийх гэж нэрлэж байна. Анх BRAND биш BRANDING гэж үйл үг байсан нь тодорхой байна. Сор бүтээгдэхүүн гэж орчуулах нь яав ч болохгүй зүйл мэт санагдахын. Бидний үгийн баялаг ийм муу болсон уу манай засгийн газар хийх гэж байгаа зүйлээ ойлгоогүй л байх шиг байгаам.